"Paryski architekt" Charles Belfoure

Książek opisujących trudną sytuację Żydów w czasie II wojny światowej powstało do tej pory mnóstwo. Wiele razy czytaliśmy już o masowym mordowaniu tych osób, o nieludzkim traktowaniu, przesłuchiwaniu, czy wywożeniu ich do obozów. Dlaczego więc warto po raz kolejny sięgnąć po książkę poświęconą tej tematyce i przeczytać "Paryskiego architekta"?


Trwa II wojna światowa. Świat coraz bardziej pogrąża się w chaosie. Bombardowania oraz śmierć milionów ludzi stają się codziennością. Nikt nie może czuć się bezpiecznie, ponieważ w każdym momencie może zginąć. 
Paryż również znajduje się pod niemiecką okupacją, a głównym celem gestapo jest wymordowanie wszystkich Żydów. Ktoś jednak konstruuje wymyślne kryjówki, często pod nosem nazistów, ratując tym samym kolejne osoby.

Lucien jest młodym, obiecującym architektem z dużymi ambicjami. Pragnie tworzyć budynki, które będą podziwiane przez kolejne pokolenia. Wybuch wojny jednak krzyżuje mu wszystkie plany. Mała ilość zleceń, coraz wyższe ceny żywności, powodują, że młody architekt znajduje się w ciężkiej sytuacji.
Pewnego dnia, zupełnie nie spodziewając się, otrzymuje od francuskiego biznesmena Manet`a, propozycję zaprojektowania fabryki dla Niemców. Postawiony zostaje mu jednak jeden warunek, żeby otrzymać zlecenie musi stworzyć kryjówkę dla pewnego Żyda. W czasach wojny jakakolwiek próba pomocy Żydom karana jest śmiercią, albo wywozem do obozu, pomimo tego skuszony dużymi pieniędzmi Lucien postanawia skonstruować ukrycie dla przyjaciela Manet`a.

Z czasem okazuje się, że takich zleceń biznesmen ma więcej... 

Architekt ma świadomość grożącego mu niebezpieczeństwa, dlatego też podchodzi do tych zleceń bez emocjonalnego zaangażowania. Początkowo nie chce nawet znać nazwisk, ani historii osób, którym pomaga.  Z drugiej jednak strony czuje dumę, że chociaż w taki sposób może pomóc swojemu państwu w walce z okupantem. Czerpie radość z tego, że pomimo dokładnych przeszukiwań mieszkań, gestapo nie może znaleźć osób, które się w nich ukrywają.

Oprócz pomagania Żydom Lucien współpracuje również z Niemcami i projektuje dla nich fabryki. Traktuje, to jako zwykłe zlecenie. Pragnie tworzyć, więc nie widzi powodu dla którego nie mógłby tego robić. Pewne sytuacje uświadamiają mu jednak, że jest w ogromny niebezpieczeństwie, nie tylko z powodu wymyślania kryjówek dla Żydów, ale również dlatego, że może zostać uznany za kolaboranta i zastrzelony przez paryskie podziemie za pomoc nazistom w budowaniu fabryk.

Pisarz pokazuje w swojej książce bardzo różnych od siebie ludzi, którzy próbują odnaleźć się w strasznej wojennej rzeczywistości.
Jak w każdym społeczeństwie, tak i wśród mieszkańców Paryża są ludzie źli, którzy czerpią satysfakcję z krzywdy innych, dlatego bez mrugnięcia oka donoszą na swoich żydowskich sąsiadów. Są również ludzi, którzy wydają żydowskie rodzinny w ręce gestapo ze strachu, ponieważ Niemcy potrafią wymordować całą kamienicę tylko dlatego, że w jednym z mieszkań ukrywał się jakiś człowiek żydowskiego pochodzenia. Wśród paryskiego społeczeństwa wyróżniają się także osoby, które potrafią poświęcić własne życie, aby ochronić innych.

Dużym plusem tej książki są bohaterowie, których nie można jednoznacznie osądzić. Ludzie ci przechodzą wewnętrzne przemiany. Nie są wielkimi, nieustraszonymi bohaterami gotowymi na każde poświęcenie. Zastanawiają się, czy warto komuś pomóc, boją się o własne życie, zachowują ostrożność, ale robią czyny godne naśladowania. Pomimo strachu narażają własne życie, aby pomóc innym, nie godzą się na nieludzkie traktowanie, tylko ze względu na to, że ktoś ma takie, a nie inne pochodzenie.

Książka pokazuje również jak wyglądał Paryż podczas niemieckiej okupacji. Bohater wspomina o godzinie policyjnej, o znikaniu ludzi, wywożeniu do obozów, czy rozstrzeliwaniu niewinnych. Autor zamieszcza w książce brutalne opisy przesłuchań. Czytelnik dostaje również historie Żydów, którzy żyją w ciągłym strachu i ukrywają się w przeróżnych miejscach, aby nie zostać zabitym przez niemieckich żołnierzy.

W książce znajdują się także motywy miłosne. Czytelnik jest świadkiem zdrad małżeńskich oraz spotkań kochanków. Ludzie wdają się w romanse nie tylko z powodu miłości, nudy w związkach, ale również po to, aby osiągnąć jakieś korzyści.

Książka jest naprawdę interesująca i trzyma w napięciu. Czasami jest może trochę przewidywalna, ale za moment pokazuje nam jak mało jeszcze wiemy o bohaterach, czy panującej sytuacji. Napisana jest ciekawym językiem przez co czyta się ją sprawnie.